Ὁ Ὅσιος Ἰάκωβος (4ος αἰώνας μ.Χ.) ὑπῆρξε γέννημα καί θρέμμα τῆς πόλεως Νισίβεως τῆς Μεσοποταμίας. Ἀγάπησε ὅμως τήν ζωή τῆς ἐρημίας καί τῆς ἡσυχίας. Γιά τόν λόγο αὐτό ἔφυγε ἀπό τήν πόλη καί πῆγε στίς ὑψηλότατες κορυφές τῶν ορέων τῆς περιοχῆς, ὅπου καί διέμενε. Ἐκεῖ ἀντιμετώπιζε μέ γενναιότητα καί καρτερία τίς δυσμενεῖς καιρικές συνθῆκες πού τόν καταταλαιπωροῦσαν, τόν ὑπερβολικό δηλαδή καύσωνα τοῦ καλοκαιριοῦ καί τόν παγετό τοῦ χειμώνα.
Ὅπως ἀναφέρεται στό Συναξάρι του, ὁ Ὅσιος γιά τροφή του χρησιμοποιοῦσε ἀγριόχορτα καί λίγο νερό καί γιά ἐνδυμασία του εἶχε ἕναν καί μοναδικό ἁπλό χιτώνα. Μέ αὐτή τή λιτή ἀσκητική ζωή, ἐξασθένιζε βέβαια τό σῶμα του, προσέφερε ὅμως συνεχῶς πνευματική τροφή στήν ψυχή του.
Τά ἀποτελέσματα τῆς ἀσκητικῆς του ζωῆς ὑπῆρξαν πλούσια. Πρῶτα ὁ Ὅσιος ἀπέκτησε τήν παρρησία πρός τόν Θεό. Ἔπειτα, μέ τήν δύναμη καί τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἔλαβε τήν ἱκανότητα νά προβλέπει τά μέλλοντα καί νά ἐπιτελεῖ θαύματα, ὅπως τό ἀκόλουθο:
Κάποτε, ἐνῶ διερχόταν ἀπό ἕναν τόπο, εἶδε σέ κάποια πηγή μερικές νέες γυναῖκες νά κάνουν τήν ἐργασία τους μέ ἀναιδή καί ἄσεμνη ἐμφάνιση. Ὁ Ὅσιος δέν ἀνέχθηκε αὐτήν τήν κατάσταση. Ἔτσι, μέ τρόπο θαυματουργικό, ἀπό τήν μιά μεριά ἀποξήρανε τήν πηγή, ἐνῶ ἀπό τήν ἄλλη ἔκαμε νά γίνουν ὁλόλευκα ἀπό μαῦρα τά μαλλιά τῶν ἀναίσχυντων γυναικών. Καί βέβαια, ὕστερα ἀπό παράκληση τῶν Χριστιανῶν, προσευχήθηκε καί ἡ πηγή ἔβγαλε πάλι νερό. Τίς γυναῖκες ὅμως, τίς ἄφησε νά μείνουν μέ λευκά τά μαλλιά γιά σωφρονισμό καί διόρθωση πνευματική.

Ὁ Ὅσιος Ἰάκωβος γιά τίς πολλές ἀρετές του ἔγινε Ἐπίσκοπος τῆς πατρίδος του, τῆς Νισίβεως. Ὡς Ἐπίσκοπος ἔλαβε μέρος στήν Α’ Οἰκουμενική Σύνοδο, πού ἔγινε τό 325 μ.Χ. στή Νίκαια τῆς Βιθυνίας. Ἡ Σύνοδος αὐτή καθαίρεσε τόν Ἄρειο, ὁ ὁποῖος δίδασκε πώς ὁ Χριστός δέν εἶναι Θεός, ἀλλά κτίσμα τοῦ Θεοῦ. Ὁ Ἄρειος ὅμως, παρά τήν καθαίρεσή του, ἑτοιμαζόταν νά εἰσέλθει σέ ἕνα ναό, γιά νά λειτουργήσει. Τότε συνέβη τό ἑξῆς θαυμαστό γεγονός:
Ὕστερα ἀπό προσευχή τοῦ Ὁσίου Ἰακώβου, ὁ βλάσφημος Ἄρειος δέν πρόφθασε νά πάει στό ναό, ἀφοῦ πέθανε ἀπό διάλυση τῶν σπλάχνων του.
Ὅμως ὁ Ὅσιος μαζί μέ τήν ἀκοίμητη εὐσέβειά του διαφλεγόταν καί ἀπό θερμότατη φιλοπατρία. Ὅταν οἱ Πέρσες πολιόρκησαν τήν Νίσιβη, ὁ Ὅσιος συνετέλεσε τά μέγιστα διά τῆς δυνάμεως τῆς πίστεώς του καί τῆς ἠθικῆς ἐπιροῆς του στήν ἀπόκρουση τῶν ἐχθρῶν καί τή διάλυση τῆς πολιορκίας. Διαπρέποντας σέ τοῦτα τά μέγιστα μεγαλουργήματα ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος, ἀφοῦ ἔφθασε σέ βαθύτατο γῆρας, κοιμήθηκε ὁσίως μέ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx