Η Ἁγία Μάρτυς Πολυχρονία ἦταν μητέρα τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου καί καταγόταν ἀπό τήν πόλη Λύδδα (Διόσπολη) τῆς Παλαιστίνης. Προερχόταν καί ἐκείνη ἀπό φημισμένο καί ἀρχοντικό γένος. Ἦταν σεμνή καί γενναία καί πλημμυρισμένη ἀπό σωφροσύνη, καλοσύνη καί γλυκύτητα. Ἀπ’ ὅλα πιό πολύ ἡ ψυχή της ἀγαποῦσε τόν Θεό, τήν προσευχή καί τήν ταπείνωση. Ὁ χρόνος της κυλοῦσε μέ τήν ἀνάγνωση τῶν Θείων Γραφῶν καί τήν προσευχή. Τίς προσευχές δέ καί τίς ἀγρυπνίες της, ἡ μακαρία Πολυχρονία, τίς συνόδευε μέ ἐγκράτεια καί νηστεία. Ἔτσι, ἀποσπασμένος ὁ νοῦς της ἀπό τή γῆ ὑψωνόταν στόν οὐρανό καί βυθιζόταν στή θεωρία τοῦ Θεοῦ. Μέ αὐτό τόν τρόπο μεταμόρφωνε τό γύρω χῶρο της καί ἄφηνε νά διαχέεται στό εἰδωλολατρικό περιβάλλον τοῦ συζύγου της Γεροντίου ἡ πάντερπνη ὀσμή τῆς πνευματικῆς εὐωδίας.
Ἡ Ἁγία Πολυχρονία μεγάλωνε κρυφά τόν υἱό της μέ παιδεία καί νουθεσία Κυρίου. Τοῦ μετέδιδε τήν θερμή της ἀγάπη πρός τόν Χριστό, καθώς καί τήν βαθιά εὐλάβειά της. Καί ὅταν ἐκεῖνος ἀντιμετώπισε τό μαρτύριο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, ἡ Ἁγία βρισκόταν διαρκῶς κοντά του. Καί στή φυλακή καί στόν τόπο τῶν μαρτυρίων. Φρόντιζε πάντοτε γιά τήν ἐνίσχυσή του μέ τά Ἄχραντα Μυστήρια.

Ὅταν τήν εἶδε ὁ βασιλέας Διοκλητιανός νά ὁμιλεῖ στόν Ἅγιο, τήν κάλεσε κοντά του καί τήν ρώτησε ποιά εἶναι. Ἡ Ἁγία μέ πνευματική ἀνδρεία ἀπάντησε: «Μέ λένε Πολυχρονία καί εἶμαι Χριστιανή, ὅπως καί ὁ υἱός μου Γεώργιος, πού νομίζεις ὅτι τιμωρεῖς, ἐνῷ αὐτός στεφανώνεται ἀπό τόν Βασιλέα Χριστό». Ἐξοργισμένος ὁ Διοκλητιανός πρόσταξε νά τήν βασανίσουν ἀμέσως. Στήν συνέχεια τήν κρέμασαν ἐπάνω σέ ἕνα ξύλο καί τῆς ἔκαναν ἀκόμη μεγαλύτερα μαρτύρια. Κατέσχισαν τίς σάρκες τοῦ σώματός της μέ σιδερένιες χειράγρες τόσο πολύ, πού φάνηκαν τά σπλάχνα της. Ὓστερα πῆραν ἀναμμένες λαμπάδες καί ἄρχισαν νά καῖνε τίς πληγές της. Παρόλα αὐτά ἐκείνη ἔμενε ἀσάλευτη στήν πίστη της καί ἀνδρεία στόν λογισμό της. Οἱ δήμιοι ὅμως συνέχισαν. Τῆς φόρεσαν μέ λαβίδες σιδερένια πυρακτωμένα ὑποδήματα. Ἡ Ἁγία Πολυχρονία, μέ τήν παρηγοριά τοῦ Παρακλήτου, νίκησε τούς πόνους καί παρέδωσε μέ εἰρήνη τήν ἁγία της ψυχή στά χέρια τοῦ Θεοῦ.
Τό τίμιο λείψανό της τό παρέλαβαν κρυφά οἱ Χριστιανοί καί τό ἐνταφίασαν δοξάζοντας τόν Θεό.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.

Ζωήν την αιώνιον επιποθούσα σεμνή, φθαρτών κατεφρόνησας και ηδονών κοσμικών, Χριστόν αγαπήσασα. Όθεν Πολυχρονία, συν υιώ Γεωργίω, θείω τροπαιοφόρω, Μαρτυρίου μετέσχες, διό σε, μακαρία πίστει γεραίρομεν.

Ποίημα εις την Αγία Πολυχρονία του Χ. Μπούσια

ΜΙΚΡΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Μετά τόν Προοιμιακόν, εἰς τό Κύριε ἐκέκραξα ἱστῶμεν στίχους δ΄, καί ψάλλομεν στιχηρά προσόμοια. Ἦχος α΄. Τῶν οὐρανίων ταγμάτων.
Χαίρει πληθύς τῶν Ἀγγέλων, ἐπί τῇ μνήμῃ σου, Πολυχρονία Μάρτυς, σύν τοῖς δήμοις Μαρτύρων, ὑπήνεγκας γάρ πόνους ἀνδροπρεπῶς, καί ἐνήθλησας ἄριστα, διά τό πάντιμον ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, καί ἀλήθειαν τῆς πίστεως.
Πολυθεΐας τήν πλάνην, φυγοῦσα ἔνδοξε, νομίμως ἠγωνίσω, καί προσῆνεγκας δῶρον, Κυρίῳ σῶν αἱμάτων τούς ὀχετούς, σύν υἱοῦ σου τοῖς σκάμμασι, τοῦ ἀηττήτου Μαρτύρων ὑπογραμμέ, Γεωργίου τοῦ στερρόφρονος.
Τούς σπαθισμούς τῶν μελῶν σου, καθυπομένουσα, καί ἐκδοράν σαρκός σου, ἀλκιφρόνως ἀθέων, κατῄσχυνας τάς τάξεις Μάρτυς κλυτή, ἐνθυμοῦσα τάς φάλαγγας, Πολυχρονία ἁπάντων τῶν εὐσεβῶν, τῶν ὑμνούντων σου τήν ἄθλησιν.
Οἷα φιλόστοργος μήτηρ, σοφῶς ἐξέθρεψας, ἐν νουθεσίᾳ θείᾳ, καί παιδείᾳ Κυρίου, τό τέκνον σου Γεώργιον τόν σεπτόν, καί ἐν τέλει προσήγαγες, Πολυχρονία ὡς θῦμα αὐτόν Χριστῷ, λογικόν καί ὁλοκάρπωμα.
Δόξα. Ἦχος β΄.
Τοῦ Τροπαιοφόρου Γεωργίου μῆτερ πεφιλημένη, καί ἀθλητριῶν ἀκροθίνιον, Πολυχρονία ἔνδοξε, πίστει τιμῶντές σε βοῶμεν· ταῖς ἱκεσίαις σου περίσῳζε ἡμᾶς, πάσης βλάβης καί ἐπηρείας τοῦ ἀντικειμένου, ὡς παῤῥησίαν ἔχουσα, πρός Κύριον τόν Θεόν ἡμῶν.
Καί νῦν. Θεοτοκίον. Τῆς ἑορτῆς.
Ἀπόστιχα. Ἦχος β΄. Οἶκος τοῦ Ἐφραθᾶ.
Ξῦλον πανευθαλές, βλαστόν Πολυχρονία, ἐβλάστησας ὡραῖον, τόν ἐν τροπαιοφόροις, παμμέγιστον Γεώργιον.
Στ.: Θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς Ἁγίοις Αὐτοῦ.
Φύσεως ἀσθενές, καί χαῦνον παριδοῦσα, κλεινή Πολυχρονία, ὑπέρ τῆς ἀληθείας, ἀνδροπρεπῶς ἐνήθλησας.
Στ.: Τοις Ἁγίοις τοῖς ἐν τῇ γῇ Αὐτοῦ, ἐθαυμάστωσε ὁ Κύριος.
Πόθον τόν ἱερόν, διήγειρας τοῦ θείου, υἱοῦ σου Γεωργίου, ὑπέρ Χριστοῦ τεθνάναι, Πολυχρονία πάνσεμνε.
Δόξα. Τριαδικόν.
Πάτερ σύν τῷ Υἱῷ, καί Πνεύματι τῷ θείῳ, οἰκτείρησον τόν κόσμον, λιταῖς τῆς Σῆς πανσόφου, Πολυχρονίας Μάρτυρος.
Καί νῦν. Θεοτοκίον τό κάτωθι, ἤ τῆς Ἑορτῆς.
Ἄνασσα θαυμαστή, ἠγλαϊσμένε θρόνε, τοῦ πάντων Βασιλέως, ὑπέρ τῶν σέ ὑμνούντων, τόν Υἱόν ἱκέτευε.
Νῦν ἀπολύεις.
Τρισάγιον.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἐναθλούμενον εἶδες ὅν ὡς βρέφος ἐβάστασας, ἐν ταῖς σαῖς ἀγκάλαις τόν θεῖον, τροπαιοῦχον Γεώργιον, καί τούτου ἠκολούθησας λαμπρόν, σεμνή Πολυχρονία ταῖς ὁδοῖς, ὅθεν στέφους μαρτυρίου, καί σέ ὁ Ζωοδότης κατηξίωσε· δόξα τῷ σέ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σέ κραταιώσαντι, δόξα τῷ σέ ἡμῖν πανσθενουργόν, προστάτιν δείξαντι.
Ἀπόλυσις.

Πηγή: http://voutsinasilias.blogspot.com/2010/04/24.html