Η Ἁγία Θεοδότη ἦταν ἀπό τή Νίκαια καί διακρινόταν γιά τή θερμότητα τῆς εὐσέβειάς της.
Ἔμεινε χήρα καί ἀφοσιώθηκε στήν ἀνατροφή τῶν τριῶν παιδιῶν της, χωρίς νά δώσει καμιά προσοχή στίς προτάσεις δεύτερου γάμου. Μέ τή φιλόστοργη φροντίδα της, μεγάλωσαν οἱ γιοί της καί ἀναδείχτηκαν παιδιά πιστά καί μέ μεγάλη φρόνηση. Τά χρόνια ὅμως ἐκεῖνα, ἦταν δύσκολα καί ἐπικίνδυνα. Ἡ εἰκονομαχία ἦταν στό ἀποκορύφωμά της. Ἡ Ἁγία Θεοδότη μέ τούς γιούς της, ἦταν στήν πρώτη τάξη τῶν ὑπερμάχων ἀθλητῶν τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἐκείνη μεταξύ τοῦ γυναικείου κόσμου, αὐτοί μεταξύ τῶν συνομηλίκων τους, συμβούλευαν καί διήγειραν κατά τῶν ἄσεβων προσταγμάτων τῶν εἰκονομάχων βασιλέων. Τό καθῆκον αὐτό, ἔφερε μητέρα καί γιούς στό μαρτύριο, πού τό ὑπέστησαν μέ ἀξιοθαύμαστη καρτερία.
Ἔτσι ὅλοι μαζί, πῆραν τά ἀθάνατα στεφάνια, πού παρέχει στούς καλούς ἀθλητές ὁ ἀγωνοθέτης Θεός. Ναό στήν Ἁγία Θεοδότη ἔκτισε ὁ αὐτοκράτωρ Ἰουστινιανός.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος α’. Τόν τάφον σου Σωτήρ.
Ὡς δῶρον ἐκλεκτόν, Θεοδότη θεόφρον, προσήγαγες Θεῷ, τούς ἐνθέους βλαστούς σου· σύν τούτοις γάρ ἠγώνισαι, ἱερῶς ἐναθλήσασα, μεθ’ ὧν πρέσβευε, ὑπέρ ἡμῶν τῷ Κυρίῳ, δοῦναι ἄφεσιν, ἁμαρτιῶν ἡμῖν πᾶσι, καί βίου διόρθωσιν.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὡς μητέρα βλέποντες εὐφραινομένην, ἐπί τέκνοις σήμερον τήν Θεοδότην τήν σεμνήν, ταύτης τήν ἄθλησιν μέλψωμεν, τόν στεφοδότην Χριστόν μεγαλύνοντες.
Μεγαλυνάριον.
Δόσιν Θεοδότη πανευπρεπῆ, οὓς ἐτιθηνήσω, εὐσεβείας τῇ ἀπαρχῇ, τῷ Θεῷ προσφέρεις, ἀθλητικοῖς ἀγῶσι, μεθ’ ὧν καί δοξασθεῖσα, ἡμῶν μνημόνευε.

Ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος καταγόταν ἀπό τήν κωμόπολη τῆς Μωγαρισσοῦ, ἡ ὁποία ἀνῆκε στήν ἐπαρχία τῆς Καππαδοκίας. Ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ Λέοντος τοῦ Θρακός καί ἔφτασε ἕως καί τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Ἀναστασίου (491 – 518 μ.Χ.). Ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Προαιρέσιος καί ἡ μητέρα του Εὐλογία. Ἦταν καί οἱ δυό εὐσεβεῖς καί πιστοί ἄνθρωποι. Ὁ Θεοδόσιος ὅμως, ἀπό θεῖο ζῆλο, δέν ἀκολούθησε τήν ἔγγαμο ζωή, ἀλλά τό μοναχικό βίο. Γι’ αὐτό ἔφυγε ἀπό τήν πατρίδα του καί πῆγε στά Ἱεροσόλυμα νά προσκυνήσει τούς Ἁγίους Τόπους. Στή συνέχεια μετέβη στήν Ἀντιόχεια, ὅπου ἐπισκέφθηκε τόν Ἅγιο Συμεών τόν Στυλίτη, ὁ ὁποῖος τόν ἐμύησε στά τῆς μοναχικῆς πολιτείας καί τῆς ἀρετῆς καί τοῦ προεῖπε ὅτι θά γίνει ποιμένας πολλῶν λογικῶν προβάτων. Ἀσκήτεψε κοντά στό θαυμαστό καί ἐνάρετο ἀσκητή, πού ὀνομαζόταν Λογγίνος, μέ τόν ὁποῖο μαζί μελετοῦσε, συζητοῦσε καί προσευχόταν καί τοῦ ὁποίου σπούδαζε τήν πνευματική διαύγεια καί τή μεγάλη ταπεινοφροσύνη.