α. Το νόημα του Μυστηρίου

Ό Κύριος αμέσως μετά την έναρξη του έργου Του, εκλέγει και τους «έργάτας του αμπελώνος» (Ματθ. κ', 1), τους δώδεκα Αποστόλους Του, στους οποίους ως Μέγας Άρχιερεύς μετέδωσε την Ίερωσύνη.
Οί Απόστολοι δια Πνεύματος Αγίου την μετέδωσαν στους διαδόχους τους Αρχιερείς, οι διάδοχοι στους επόμενους κ.ο.κ. Έτσι συνεχίζεται μέχρι των ήμερων μας ή Αποστολική διαδοχή και θα συνεχίζεται μέχρις ότου υπάρχει ή Εκκλησία του Χριστού στη γη, της οποίας κεφαλή είναι ο Χριστός, σώμα δε ορατό οι πιστοί: Κληρικοί και Λαϊκοί.

β. Ή σύσταση του Μυστηρίου

Σε πολλά χωρία των ίερών Ευαγγελιστών φαίνεται ή εκλογή από τον Κύριο των Αγίων Αποστόλων και ή ανάθεση σ' αυτούς των τριών αξιωμάτων Του, πού αποτελούν την ουσία του Μυστηρίου της Ίερωσύνης: Του Προφητικού (=διδασκάλου, «προφήτου»), του Αρχιερατικού ( = ιερέως, θύτου) και του Βασιλικού ( = αρχηγού, πνευματικού ήγέτου του λάου) (Ματθ. θ', 38. ι', 1-32. Λουκ. ι', 17-24).
Καί οι Απόστολοι, «δια της επιθέσεως των χειρών» και ειδικής προσευχής, μετέδιδαν το χάρισμα αυτό στους διαδόχους τους Επισκόπους, Πρεσβυτέρους και Διακόνους (Πράξ. η', 18. Α', Τιμ. δ', 14. Β'Τιμ. α', 6. Έβρ. στ', 2).

γ. Τα αισθητά σημεία του Μυστηρίου

Τα σημεία αυτά είναι:
(1) Ή επίθεση των χειρών του Επισκόπου (πρέπει να έχει κανονική αποστολική διαδοχή).
(2) Ή ευχή: «Ή θεία Χάρις, ή τα ασθενή θεραπεύουσα και τα ελλείποντα αναπληρούσα, προχειρίζεται (σφραγίζει ανεξάλειπτα) τον ευλαβέστατο... είς Διάκονον ή Πρεσβύτερον ή Έπίσκοπον. Εύξώμεθα ουν υπέρ αυτού, ίνα έλθει έπ' αυτόν ή χάρις του Παναγίου Πνεύματος».
Είναι ανεπανάληπτο. Τελείται μόνο μία φορά. Μετά την ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδο (681), καθιερώθηκε οι Επίσκοποι να είναι άγαμοι. Οι Πρεσβύτεροι και Διάκονοι μπορούν να είναι έγγαμοι, αλλά απαγορεύεται ό γάμος μετά τη χειροτονία και σε περίπτωση χηρείας.
Οι χειροτονίες γίνονται κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας Του Διακόνου μετά τον αγιασμό των Τιμίων Δώρων. Του Πρεσβυτέρου μετά το Χειρουβικό ύμνο, για να λάβει μέρος στον αγιασμό των Τιμίων Δώρων, και του Επισκόπου από 2 τουλάχιστον Αρχιερείς μετά τον Τρισάγιο ύμνο, για να ευλογήσει και να διδάξει το εκκλησίασμα.

δ. Ή ειδική χάρη του Μυστηρίου

(1) Ό Επίσκοπος λαμβάνει το πλήρωμα της Ίερωσυνης. Ή διάκριση σε Επισκόπους, Αρχιεπισκόπους, Μη
τροπολίτες ή Πατριάρχες είναι διοικητική. Ως προς την Άρχιερωσύνη είναι όλοι ίσοι.
(2) Ό Πρεσβύτερος - Ιερέας λαμβάνει τη Χάρη να τελεί όλα τα Μυστήρια πλην του αγιασμού του Άγιου Μύρου, της Ίερωσύνης και των εγκαινίων των Ναών, τα οποία τελεί ό Επίσκοπος.
(3) Ό Διάκονος, υπηρετεί τον Επίσκοπο και τον Ιερέα, χωρίς να τελεί Μυστήρια.

ε. Το ύψος και τα προσόντα του ιερατικού Λειτουργήματος.

Την υψηλή αποστολή και το «υπούργημα» της Ιεροσύνης τόνισε ό Άγιος Κοσμάς ό Αιτωλός ως εξής: «Αν δεις Άγγελο και Ιερέα να προσκυνήσεις πρώτα τον Ιερέα, διότι τελεί την αναίμακτη θυσία του Χριστού, στην οποία σκύβουν και Άγγελοι και την παρακολουθούν με έκσταση». Την πνευματική εξουσία του Ιερέα δεν έχουν ούτε οι Άγγελοι. Γι' αυτό πρέπει ή ίερωσύνη να ανατίθεται σε ανάλογα «χέρια»...
Αυτός πού θέλει να γίνει Ιερέας πρέπει:
(1) Να έχει αγνά ελατήρια.
(2) Να έχει την «καλή μαρτυρία» της Εκκλησιαστικής κοινότητας.
(3) Να μην έχει περιπέσει σε θανάσιμο αμάρτημα (πορνεία, φόνο, ή άλλο κωλυτικό της ίερωσύνης αμάρτημα).
(4) Να έχει πνευματικές και ψυχικές ικανότητες.
Ή εξεύρεση και χειροτονία καλών Ιερέων είναι υπόθεση όλων των πιστών. Άλλοι για να δώσουν ένα τους παιδί στην ιεροσύνη, άλλοι για να γίνουν οι ίδιοι ώριμοι πρεσβύτεροι ή μετά τη συνταξιοδότηση τους και άλλοι, οι περισσότεροι, με τίς προσευχές τους ό Θεός να φωτίζει, να οδηγεί και να αναδεικνύει άξιους και αγίους Ιερείς. και επειδή «Ουδείς άξιος των συνδεδεμένων ταις σαρκικαίς έπιθυμίαις και ηδοναίς» υπάρχει, γι' αυτό ανθρώπινα, θα γίνονται σφάλματα, αλλά δεν είμαστε εμείς αρμόδιοι να κρίνουμε ή να κατακρίνουμε τον Ιερέα.¹ Αλλοι είναι αρμόδιοι αυτοί θα δώσουν λόγο και όχι εμείς γι' αυτούς. Ποιος δεν πίνει το νερό στο σπίτι του επειδή ό σωλήνας είναι σκουριασμένος; εξετάζουμε ποτέ τον σωλήνα; Ποιος δε δέχεται την επιταγή από τον ταχυδρόμο επειδή είναι κακόμορφος ή «αμαρτωλός»; Εμάς πρέπει να μας ενδιαφέρει ή ΕΠΙΤΑΓΗ πού μας προσφέρει ό ταχυδρόμος του Θεού! Προσοχή λοιπόν, διότι τα κάρβουνα είτε σβηστά τα πιάσεις λερώνεσαι, είτε αναμμένα, καίγεσαι...

^1.Ή κατάκριση Ιερέα λέγεται ίεροκατηγορία και είναι αμάρτημα πολύ βαρύτερο από την κατάκριση.