Πώς σώθηκε το μοναστήρι των Ψαρών (το 1824)
Είχε γίνει η σφαγή της Χίου, ήρθαν οι Ψαριανοί με τα πυρπολικά και το τσούρμο τους, για να τιμωρήσουν τους Τούρκους, και το πέτυχαν. Τώρα όμως ήξεραν πως η μανία των Τούρκων θα ξεσπάσει επάνω στα Ψαρά. Γι’ αυτό, γέμισαν τα καράβια τους με όσο πιο πολλούς μπορούσαν, και τους έφεραν στην Εύβοια, στη Σύρο και σε άλλα νησιά.
Όσοι έμειναν περίμεναν τα καράβια να γυρίσουν να τους πάρουν. Όμως, τα καράβια δεν γύρισαν. Δεν μπόρεσαν ή δεν πρόλαβαν. Και ήρθαν οι Τούρκοι μανιασμένοι και έγινε η σφαγή των Ψαρών*, όπου έσφαξαν, λεηλάτησαν, έκαψαν και δεν έμεινε, όπως λέει ο ποιητής, παρά μόνο η Δόξα που περπατούσε στη Μαύρη Ράχη των Ψαρών, μοναχή της. Όμως, υπήρξε και μια μερίδα κατοίκων, πιο πολύ γυναικόπαιδα, που έτρεξαν προς το μοναστήρι ελπίζοντας στην προστασία της Παναγίας. Οι μοναχοί τούς καλοδέχτηκαν, αν και ήξεραν πως το μοναστήρι δεν είναι κάστρο απόρθητο. Έκλεισαν πόρτες και παράθυρα και έκαναν δεήσεις στην Παναγία. Όταν βράδιασε, οι Τούρκοι το έριξαν στο φαγοπότι και στον ύπνο.
Τότε οι καλόγεροι είχαν μια έμπνευση, που πρέπει να ήταν φώτιση Θεού.
Βοηθούμενοι και από μερικούς άνδρες που είχαν καταφύγει στο μοναστήρι, ανέβηκαν όλη τη νύχτα στο βουνό, όπου είχαν τα μελίσσια τους, και τα κουβάλησαν και τα τοποθέτησαν γύρω γύρω στο μοναστήρι.
Ύστερα κλειδώθηκαν και περίμεναν να ξημερώσει παρακαλώντας την Παναγία να τους προστατέψει όλους όσοι είχαν καταφύγει στην προστασία Της.
Όταν ξημέρωσε, οι Τούρκοι ξεκούραστοι και ενθουσιασμένοι, ξεκίνησαν για το μοναστήρι πανηγυρίζοντας εκ των προτέρων για το τι θα επακολουθούσε.
Ανέμιζαν τα γιαταγάνια τους, έριχναν τουφεκιές, φώναζαν, ίσως τραβούσαν και κανόνια. Οι μέλισσες όμως μαθημένες στην ησυχία του βουνού εξαγριώθηκαν με όλους αυτούς τους θορύβους, βγήκαν από τις κυψέλες τους και ρίχθηκαν με μανία και κατά σμήνη επάνω στους Τούρκους!
Οι Τούρκοι τα ’χασαν∙ αντιμετώπιζαν έναν εχθρό που δεν τον είχαν υπολογίσει και δεν υπήρχε και τρόπος να του αντισταθούν. Έτσι, αναγκάστηκαν να γυρίσουν πίσω, υποφέροντας από τα τσιμπήματα των μελισσών, και δεν τόλμησαν να δοκιμάσουν για δεύτερη φορά.
Έτσι σώθηκε το μοναστήρι και όσοι είχαν καταφύγει σ’ αυτό, με τη βοήθεια της Παναγίας, που Την επικαλέστησαν με πίστη.**
            Μαρ. Συν., Χίος
*1824
**Το μοναστήρι αυτό (Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου) σώθηκε προσωρινά. Οι μοναχοί διέφυγαν στη Σύρο μαζί με την εικόνα της Παναγίας.
Περιοδικό «ΠΡΟΣ ΤΗ ΝΙΚΗ», Μάρτιος 2023