Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 15 Δεκεμβρίου 2019, ΙΑ΄ Λουκᾶ, τῶν ἁγίων Προπατόρων (Λουκ. ιδ΄ 16-24, Ματθ. κβ΄ 14)
Εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην• ἄνθρωπός τις ἐποίησε δεῖπνον μέγα καὶ ἐκάλεσε πολλούς• καὶ ἀπέστειλε τὸν δοῦλον αὐτοῦ τῇ ὥρᾳ τοῦ δείπνου εἰπεῖν τοῖς κεκλημένοις• ἔρχεσθε, ὅτι ἤδη ἕτοιμά ἐστι πάντα. καὶ ἤρξαντο ἀπὸ μιᾶς παραιτεῖσθαι πάντες. ὁ πρῶτος εἶπεν αὐτῷ• ἀγρὸν ἠγόρασα, καὶ ἔχω ἀνάγκην ἐξελθεῖν καὶ ἰδεῖν αὐτόν• ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον. καὶ ἕτερος εἶπε• ζεύγη βοῶν ἠγόρασα πέντε, καὶ πορεύομαι δοκιμάσαι αὐτά• ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον. καὶ ἕτερος εἶπε• γυναῖκα ἔγημα, καὶ διὰ τοῦτο οὐ δύναμαι ἐλθεῖν. καὶ παραγενόμενος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ἀπήγγειλε τῷ κυρίῳ αὐτοῦ ταῦτα. τότε ὀργισθεὶς ὁ οἰκοδεσπότης εἶπε τῷ δούλῳ αὐτοῦ• ἔξελθε ταχέως εἰς τὰς πλατείας καὶ ρύμας τῆς πόλεως, καὶ τοὺς πτωχοὺς καὶ ἀναπήρους καὶ χωλοὺς καὶ τυφλοὺς εἰσάγαγε ὧδε. καὶ εἶπεν ὁ δοῦλος• κύριε, γέγονεν ὡς ἐπέταξας, καὶ ἔτι τόπος ἐστί. καὶ εἶπεν ὁ κύριος πρὸς τὸν δοῦλον• ἔξελθε εἰς τὰς ὁδοὺς καὶ φραγμοὺς καὶ ἀνάγκασον εἰσελθεῖν, ἵνα γεμισθῇ ὁ οἶκός μου. λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι οὐδεὶς τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων τῶν κεκλημένων γεύσεταί μου τοῦ δείπνου. πολλοὶ γάρ εἰσι κλητοί, ὀλίγοι δὲ ἐκλεκτοί.
1. Κυριακὴ τῶν Ἁγίων Προπατόρων
Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ εἶναι ἡ προτελευταία πρὶν ἀπὸ τὰ Χριστούγεννα καὶ ὀνομάζεται Κυριακὴ τῶν Ἁγίων Προπατόρων. Κατ᾿ αὐτήν, ὅπως καὶ κατὰ τὴν ἑπόμενη, τὴν Κυριακὴ πρὸ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως, τιμοῦμε τοὺς εὐσεβεῖς ἀνθρώπους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τοὺς δικαίους, ὅπως τοὺς ἀποκαλεῖ ἡ Ἐκκλησία μας· ὅλους ἐκείνους ποὺ ἔζησαν στὴν πρὸ Χριστοῦ ἐποχὴ μὲ ἔντονη προσδοκία τοῦ Μεσσία καὶ εὐαρέστησαν σ᾿ Ἐκεῖνον μὲ τὴ ζωντανὴ πίστη τους καὶ τὴν ἀγωνιστικὴ ζωή τους, εἴτε ὑπῆρξαν κατὰ σάρκα πρόγονοι τοῦ Κυρίου εἴτε ὄχι. Τὶς δύο αὐτὲς Κυριακὲς ἀκοῦμε τὸν βαθὺ στεναγμὸ τῶν προχριστιανικῶν γενεῶν ποὺ ἦταν δοῦλοι τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ θανάτου· αἰσθανόμαστε τὸ σκίρτημα τῆς καρδιᾶς τους, τὴ βαθύτατη προσδοκία γιὰ λύτρωση, τὴν προσμονὴ τῆς ἐποχῆς τῆς Χάριτος. Ἀκοῦμε καὶ αἰσθανόμαστε· καὶ ἑτοιμαζόμαστε γιὰ τὴ μεγάλη ἑορτή. Συνειδητοποιοῦμε ὅτι ἀπὸ τὸ σπήλαιο ἀνέτειλε ὁ ἀληθινὸς Ἥλιος, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὅτι κατηύγασε τὴν ἀνθρωπότητα μὲ τὸ ἀληθινὸ φῶς, τὸ φῶς τῆς ἀλήθειας, τῆς Χάριτος, τῆς ζωῆς. Γι᾿ αὐτὸ ἂς Τὸν δοξάζουμε γιὰ τὴ γεμάτη ἀγάπη ἐπίσκεψή Του…
2. «Ὅλα εἶναι ἕτοιμα»
Στὴν Εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς ἡμέρας ἀκοῦμε τὴν Παραβολὴ τοῦ Μεγάλου Δείπνου: Κάποιος ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος συμβολίζει τὸν Θεὸ Πατέρα, ὀργάνωσε «δεῖπνον μέγα», μεγαλοπρεπὲς βραδινὸ συμπόσιο, «καὶ ἐκάλεσε πολλούς». Τὴν ὥρα τοῦ δείπνου ἔστειλε τὸν δοῦλο του γιὰ ν᾿ ἀπευθύνει τὴν πρόσκληση στοὺς καλεσμένους:
–«Ἔρχεσθε, ὅτι ἤδη ἕτοιμά ἐστι πάντα». Ἐλᾶτε καὶ μὴν ἀναβάλλετε, διότι ὅλα εἶναι ἤδη ἕτοιμα.
Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας ἐξηγεῖ ποιὰ εἶναι τὰ ἀγαθὰ τοῦ δείπνου, ποὺ εἶναι ἤδη ἕτοιμα: Ὁ Θεὸς Πατὴρ μέσω τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Υἱοῦ Του, τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ἑτοίμασε γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ὕψιστα πνευματικὰ ἀγαθά, «ἁμαρτιῶν ἀπόθεσιν, Πνεύματος Ἁγίου μέθεξιν, υἱοθεσίας λαμπρότητα, βασιλείαν οὐρανῶν»· δηλαδὴ συγχώρηση ἁμαρτιῶν, συμμετοχὴ στὴν Χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ὁποία ἀναγεννᾶ καὶ ἁγιάζει τὸν ἄνθρωπο, τὸ ἐξαιρετικὸ ἀξίωμα τῆς υἱοθεσίας, Βασιλεία Οὐρανῶν(*).
Ὤ, τί συμπόσιο, τί Δεῖπνο εἶναι αὐτό! Τί Χάρις, τί δωρεὲς προσφέρονται ἐκεῖ! Ἀσύλληπτες, ἀνεκτίμητες, ποὺ δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ τὶς ἀπολαύσει πουθενὰ ἀλλοῦ! Αὐτὲς οἱ δωρεὲς προσφέρονται στὴν παρούσα ζωὴ μέσα στὴν Ἐκκλησία, ἀλλὰ στὴν πληρότητά τους θὰ τὶς ἀπολαύσουν οἱ λυτρωμένοι μετὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου! Μακάριοι πράγματι καὶ πανευτυχεῖς ὅσοι θὰ παρακαθίσουν σ᾿ αὐτὸ τὸ Μέγα Δεῖπνο!
3. Ἀστήρικτες προφάσεις
Ὅμως – τί περίεργο! – οἱ προσκεκλημένοι τῆς Παραβολῆς «ἤρξαντο ἀπὸ μιᾶς παραιτεῖσθαι πάντες»· ἄρχισαν μεμιᾶς, σὰν νὰ ἦταν συνεννοημένοι ὅλοι, νὰ δικαιολογοῦν τὴν ἀπουσία τους ἀπὸ τὸ δεῖπνο. Ὁ πρῶτος εἶπε: «Ἀγόρασα χωράφι καὶ ἔχω ἀνάγκη νὰ πάω νὰ τὸ δῶ»· ὁ δεύτερος: «Ἀγόρασα πέντε ζευγάρια βόδια καὶ πάω νὰ τὰ δοκιμάσω στὸ ὄργωμα»· ὁ τρίτος: «Παντρεύτηκα, καὶ γι᾿ αὐτὸ δὲν μπορῶ νὰ ἔλθω».
Καὶ οἱ τρεῖς αὐτὲς δικαιολογίες εἶναι τελείως ἀστήρικτες. Ἐκεῖνος ποὺ ἀγόρασε τὸ χωράφι, ὁπωσδήποτε τὸ εἶχε δεῖ πρὶν τὸ ἀγοράσει. Δὲν ἦταν τόσο ἐπεῖγον νὰ πάει νὰ τὸ ξαναδεῖ, καὶ μάλιστα τὴν ὥρα τοῦ δείπνου, ποὺ ἦταν σούρουπο. Ὁμοίως καὶ ὁ δεύτερος. Ἀλλὰ καὶ ὁ τρίτος ἦταν ἀδικαιολόγητος.
Δηλαδὴ ὁ Κύριος μὲ αὐτὲς τὶς δικαιολογίες ποὺ βάζει στὸ στόμα τῶν προσκεκλημένων θέλει νὰ δείξει ὅτι δὲν ὑπάρχει καμία ἀπολύτως εὔλογη αἰτία γιὰ νὰ ἀρνηθεῖ κανεὶς νὰ συμμετάσχει στὸ Δεῖπνο. Ὅλοι οἱ ἄλλοι στόχοι τῆς ζωῆς μας, οἱ ἐργασίες καὶ ὑποχρεώσεις μας, εἶναι πολὺ κατώτεροι ἀπὸ τὸν μεγάλο σκοπό, ἀπὸ τὴν ἐξαιρετικὴ τιμὴ ποὺ μᾶς γίνεται νὰ μᾶς καλεῖ ὁ Κύριος στὴν ἐπουράνια Βασιλεία Του, στὴ Βασιλεία τῆς αἰώνιας μακαριότητος.
Ἐπιπλέον ἂς ὑπογραμμισθεῖ ὅτι οἱ ἀσχολίες ποὺ ἀπορρόφησαν τοὺς καλεσμένους δὲν ἦταν καθεαυτὲς ἐφάμαρτες. Δὲν εἶναι ἁμαρτία νὰ ἀγοράζει κανεὶς χωράφι ἢ νὰ ἀσχολεῖται μὲ τὴ γεωργία· ὁ δὲ γάμος εἶναι εὐλογημένος ἀπὸ τὸν Θεό. Δηλώνει ὅμως μὲ αὐτὸ ὁ Κύριος ὅτι εἶναι δυνατὸν νὰ μείνει κανεὶς ἔξω ἀπὸ τὸν Παράδεισο καὶ ἀπὸ μὴ ἁμαρτωλὰ πράγματα: ὅταν αὐτὰ τὸν ἀπασχολοῦν περισσότερο ἀπ᾿ ὅ,τι ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς του, ὅταν ἀπορροφηθεῖ ἀπὸ τὰ γήινα, τὶς ἐπαγγελματικὲς καὶ οἰκογενειακὲς ὑποχρεώσεις του καὶ τὶς ἐπίγειες ἀπολαύσεις.
Ἡ συμπεριφορὰ τῶν πρώτων προσκεκλημένων προκάλεσε τὴ δίκαιη ὀργὴ τοῦ οἰκοδεσπότη, ὁ ὁποῖος κάλεσε ἄλλους. Αὐτοὶ ἀνταποκρίθηκαν. Ἡ Παραβολὴ κλείνει μὲ τὴν τρομερὴ προειδοποίηση: «Λέγω ὑμῖν ὅτι οὐδεὶς τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων τῶν κεκλημένων γεύσεταί μου τοῦ δείπνου». Σᾶς βεβαιώνω ὅτι κανεὶς ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς πρώτους προσκαλεσμένους δὲν θὰ γευθεῖ τὸ δεῖπνο μου!
Εἴμαστε κι ἐμεῖς καλεσμένοι. Ἂς ἐκτιμήσουμε τὴν πολὺ μεγάλη τιμή. Ἂς βάλουμε ὡς πρῶτο στόχο μας νὰ μετάσχουμε στὸ Μεγάλο Δεῖπνο. Ὅλες οἱ ἄλλες ἀσχολίες τῆς ζωῆς εἶναι ἀσήμαντες λεπτομέρειες…
(*) Βλ. Παν. Τρεμπέλα, Ὑπόμνημα εἰς τὸ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιον, ἐκδ. «Ὁ Σωτήρ», Ἀθῆναι 20115, σελ. 431β.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Ο ΣΩΤΗΡ